21 қарашада Бас Прокурор Берік Асыловтың төрағалығымен отбасылық-тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы мен қоғамдық орындарда құқық бұзушылықтың алдын алу мәселелері жөніндегі үйлестіру кеңесінің отырысы өтті. Іс-шараға Президент Әкімшілігінің өкілдері, Парламент депутаттары, Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары жөніндегі уәкіл, сондай-ақ мемлекеттік органдардың басшылары мен басқа да мүдделі тұлғалар қатысты.
Отырыста Бас Прокурор Мемлекет басшысының тапсырмасы аясында тұрмыстық зорлық-зомбылық деңгейін төмендету бойынша шаралар кешені қабылданып жатқанын атап өтті. «Бүгінде көшедегі мәдениетсіздіктен бастап ұрлау, тонау және кісі өлтіруге дейінгі қылмыстардың барлық түрлеріне қарсы тұру қажет» –деді Берік Асылов.
Жыл басынан бері 80 адам кісі өлтіргені, өлімге әкеп соқтырған ауыр зиян келтіргені үшін ұзақ мерзімге бас бостандығынан айырылды. 2023 жылдың үшінші тоқсанында ғана 27 мың «отбасылық дебошир» әкімшілік жауапкершілікке тартылды, себебі ағымдағы жылдың 1 шілдесінен бастап полиция мұндай адамдарды өз бастамашылығымен анықтау құқығына ие болды. Ал алдыңғы тоқсанда жәбірленушілердің өтініштері бойынша тек 7 мың әкімшілік құқық бұзушы жауаптылыққа тартылды.
Сонымен қатар жағдайға теріс әсер ететін бірқатар факторлар сақталатыны атап өтілді. Бұрынғысынша, отбасылық-тұрмыстық саладағы құқық бұзушылықтардың жоғары үлесі жасырын болып қала береді, себебі жәбірленушілер қорқып, жасалған зорлық-зомбылық туралы жасырады.
Тұрмыстық зорлық-зомбылық деңгейінің төмендеуі үшін зардап шеккендермен тиімді әлеуметтік жұмыс және жергілікті атқарушы органдар тарапынан жеткілікті қаржыландыру тікелей жасалуы тиіс.
Алайда елдегі аудандардың 85%-ы дағдарыс орталықтарымен қамтылмаған. 2022 жылы әлеуметтік қызметтер (тұрмыстық қызметтер көрсету, дәрігерге дейінгі медициналық, психологиялық, заң көмегі, оның ішінде құжаттарды қалпына келтіру бойынша, жеңілдіктер мен жәрдемақыларды ресімдеуге көмек, кәсіптік бағдар беру және жұмысқа орналастыру) 2 749 құрбанға көрсетілгенімен, олардың саны 13 есеге – 38 мың көп болды.
Сонымен қатар алкоголизм, нашақорлық, азғындық өмір салты құқық бұзушылықтарға ықпал етеді. Берік Асылов атап өткендей, профилактиканы жетілдіру жұмысындағы маңызды бағыт «мүлдем төзбеушілік» қағидатын ілгерілету болып табылады.
Бұл ретте жазаның бұлтартпастығы халықтың құқықтық мәдениетін арттырумен, азаматтардың ел заңдарына және бір-біріне деген құрметіне тәрбиелеумен қатар жүруге тиіс. Құқық бұзушылықтың барлық түрлеріне қарсы тұруды жастарға ерте жастан үйрету керек.
Талқылау қорытындысы бойынша отбасылық-тұрмыстық зорлық-зомбылықтың, сондай-ақ қоғамдық орындардағы қылмыстың алдын алуды күшейту бойынша бірқатар шаралар ұсынылды. Қолайсыз отбасыларды анықтау тетігін жетілдіру жөнінде отбасын қолдау орталықтарын пайдаланудың тиімділігін зерделеп, шаралар қабылдау мақсаттары тұр.
Ұйымдастырушылық-практикалық шаралармен қатар зорлық-зомбылықтың кез келген түріне қарсы күрес тетіктерін жетілдіруге бағытталған заңнамалық өзгерістер енгізуді пысықтау жоспарланған. Түзетулер қатарында мас күйінде денсаулыққа кез келген зиян, оның ішінде отбасылық-тұрмыстық салада келтіргені үшін жауапкершілікті күшейту ұсынылды.
Отырыс соңында Бас Прокурор қоғамды және әрбір азаматты тәртіп орнатуда белсенді қолдаудың маңыздылығын атап өтті. Жергілікті жерлердегі прокурорларға үйлестіру шараларымен қылмыс деңгейін төмендету, сондай-ақ құқық бұзушылықтар жасауға ықпал ететін себептер мен жағдайларды жою жөніндегі міндеттерді іске асыруды қамтамасыз ету тапсырылды.
ГЕНПРОКУРОР ПРИЗВАЛ ОБЪЕДИНИТЬСЯ ПРОТИВ БЕЗЗАКОНИЯ И БЕСКУЛЬТУРЬЯ
21 ноября под председательством Генерального прокурора Берика Асылова состоялось заседание Координационного совета по вопросам профилактики семейно-бытового насилия и правонарушений в общественных местах. В мероприятии приняли участие представители Администрации Президента, депутаты Парламента, Уполномоченный по правам ребенка в Республике Казахстан, а также руководители государственных органов и другие заинтересованные лица.
На заседании Генеральный прокурор отметил, что в рамках поручения Главы государства принимается комплекс мер по снижению уровня бытового насилия.
— Сегодня необходимо противодействовать всем видам преступлений — от уличного бескультурья до похищений, грабежей и убийств», – сказал Берик Асылов.
С начала года 80 человек приговорены к длительному сроку лишения свободы за убийства, причинение тяжкого вреда, повлекшего смерть. Только в третьем квартале 2023 года к административной ответственности были привлечены 27 тысяч семейных дебоширов, так как с 1 июля этого года полиция получила право по собственной инициативе выявлять таких лиц. А в предыдущем квартале по обращениям потерпевших к административной ответственности были привлечены семь тысяч правонарушителей.
Также было отмечено, что сохраняется ряд факторов, негативно влияющих на ситуацию. По-прежнему высокая доля правонарушений в семейно-бытовой сфере остается скрытой, поскольку жертвы боятся и скрывают о совершенном насилии.
Для снижения уровня бытового насилия должна непосредственно производиться эффективная социальная работа с пострадавшими и достаточное финансирование со стороны местных исполнительных органов.
Однако 85% районов страны не охвачены кризисными центрами. В 2022 году социальные услуги (оказание бытовых услуг, доврачебная медицинская, психологическая, юридическая помощь, в том числе по восстановлению документов, помощь в оформлении льгот и пособий, профориентация и трудоустройство) были оказаны 2749 жертвам, однако количество в 13 раз больше – 38 тысяч.
Также правонарушениям способствуют алкоголизм, наркомания, аморальный образ жизни.
Как отметил Берик Асылов, важным направлением в работе по совершенствованию профилактики является продвижение принципа «нулевой терпимости». При этом неотвратимость наказания должна сопровождаться повышением правовой культуры населения, воспитанием уважения граждан к законам страны и друг к другу. Противодействию всем видам правонарушений следует учить молодых людей с раннего возраста.
По итогам обсуждения был предложен ряд мер по усилению профилактики семейно-бытового насилия, а также преступности в общественных местах. Стоит цель изучить эффективность использования центров поддержки семьи и принять меры по совершенствованию механизма выявления неблагополучных семей.
Наряду с организационно-практическими мерами, планируется проработать внесение законодательных изменений, направленных на совершенствование механизмов борьбы с любым видом насилия. В числе поправок было предложено усилить ответственность за любой вред здоровью в состоянии алкогольного опьянения, в том числе в семейно-бытовой сфере.
В завершение заседания Генпрокурор отметил важность активной поддержки общества и каждого гражданина в наведении порядка. Прокурорам на местах поручено обеспечить реализацию задач по снижению уровня преступности координационными мерами, а также устранению причин и условий, способствующих совершению правонарушений.
Comments