2025 жылдың 8 қыркүйегінде Мемлекет басшысы халыққа арнаған Жолдауында еліміз үшін маңызды мәселеге тоқталды. Ол – парламенттік реформа, яғни бір палаталы Парламент құру бастамасы. Бұл ұсыныс қоғамда үлкен қызығушылық тудырды. Себебі ол Қазақстанның саяси жүйесін жаңа деңгейге көтеріп, «Әділетті Қазақстан» идеясын нығайта түсуді көздейді.
Тарихи сабақтар
Сенаттың пайда болуы 1995 жылға тиесілі. Ол кезде еліміз жаңа тәуелсіздік алып, саяси жағдай тұрақсыз еді. Жоғары палата мемлекеттіліктің берік тірегіне айналып, тұрақтылықты қамтамасыз етті. Үш онжылдық бойы Сенат өз міндетін абыроймен атқарды. Дегенмен уақыт алға жылжып, қоғамның саяси мәдениеті артты. Енді жаңа қадамға бару қажет.
Ашықтық пен әділеттілік
Президент бұл мәселені тосыннан емес, ашық түрде жариялады. Әдетте саясатта ірі реформалар күтпеген сәтте іске асатын. Ал бұл жолы мәселенің бүкіл халықтың талқысына шығарылуы – демократиялық мәдениетіміздің дамығанының дәлелі. Халық пен билік арасындағы диалог – «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» қағидатының нақты көрінісі.
Жоспар бойынша, бір жыл бойы реформа ел ішінде қызу талқыланады. Кейін, 2027 жылы жалпыұлттық референдум өтіп, соңғы шешімді халық қабылдайды. Бұл – демократияның ең биік үлгісі.
Бір палаталы Парламенттің мәні
Реформа жүзеге асса, заң шығару жүйесі ықшам әрі тиімді болмақ. Депутаттар тек партиялық тізім арқылы сайланатындықтан, саяси партиялардың жауапкершілігі артады. Бұл шынайы саяси бәсекеге жол ашып, жасанды плюрализмнен арылтады. Халық нақты идеялық тартыстың куәсі болып, өз дауысының салмағын айқын сезінеді.
Заң шығару процесінің жеделдеуі мен айқындықтың артуы – қоғамның әділеттілікке деген сұранысына жауап береді. Бұл – «Әділетті Қазақстан» жолындағы тағы бір маңызды қадам.
БОЛАШАҚ АЛДЫНДАҒЫ ҚАДАМ
Әрбір реформа – тек бүгінгі күн үшін емес, болашақ ұрпақ үшін жасалады. Біздің балаларымыз әділ, ашық әрі қуатты мемлекетте өмір сүруге тиіс. Сол себепті мұндай тағдырлы мәселелерді асықпай, ойланып шешу – келер ұрпақ алдындағы үлкен жауапкершілік.
Президенттің ашық саяси ұстанымы – халыққа сенім артудың үлгісі. Бұл сенімді әрбір азамат ақтап, ел тағдырын айқындайтын референдумға белсенді қатысуы қажет. Сонда ғана Қазақстанның болашағы жарқын болмақ.
Қорытынды ой
Бір палаталы Парламент – уақыттың талабы. Ол халық пен билік арасындағы сенімді арттырып, саяси жүйені ықшамдап, әділеттілікті нығайтатын реформа болмақ. Бүгінгі бастама – ертеңгі Қазақстанның жаңа бейнесін қалыптастырады.
Қысқасы, бұл қадам – Әділетті әрі Қуатты Қазақстанға бастайтын тарихи жолдың тағы бір белесі.
Қобланды АБЕНОВ
Comments